De Zevenjarige Oorlog is de verzamelnaam van enkele oorlogen gestreden tussen 1756 en 1763 in Europa en zijn kolonies.
Twee militairen met de naam Gelauff namen daar deel aan, éen in Nassau-Dietz en éen in Gerstungen.
Waren zij familie van elkaar?
Nassau-Dietz → 198 km → Gerstungen
Was soldaat Johan Philip een zoon van musketier Johann Gottfried?
Niet onmogelijk, maar ook niet klakkeloos aan te nemen, vooral als je datums en de verplaatsingen op de kaart bekijkt en ze tegen het licht van de geschiedenis houdt.
De afstanden op de kaart zijn in vogelvlucht weergegeven.
De afstanden in de tekst zijn de afstanden over het huidige wegenstelsel, met uitsluiting van snelwegen.
Download volledige kaart Download originele kaart
Leeuwarden → 462 km → Nassau-Dietz
In ± 1761 wordt in Nassau-Dietz, het huidige Diez, Johan Philip Gelauff (Gelaúff, Gelauf, Zijlhof, Geelof) geboren.
Zijn vader zou behoord hebben tot het 3e Regiment Oranje-Nassau - later het Infanterieregiment "Erfprins van Oranje-Nassau" No.3 - en deel uitmaken van een legertje dat door stadhouder Willem IV naar Nassau-Dietz werd gestuurd.
Willem IV was toen nog woonachtig te Leeuwarden.
De Pruisische Nassau's wilden Nassau-Dietz en Dillenburg inpikken.
Dat werd door dat legertje voorlopig voorkomen.
Johan Philip wordt op 24-03-1783 in Nassau-Dietz voor de duur van zeven jaar en zeven maanden ingelijfd in het Regiment Oranje Vriesland.
Hij gaat in Leeuwarden in ondertrouw op 01-09-1787 en trouwt daar op 23-09-1787.
Hij dient opnieuw van 01-01-1793 tot 23-10-1798, in de Compagnie N° 194.
Hij overlijdt in op 29-07-1814 in Leeuwarden.
Gerstungen → 24 km → Eisenach → 487 km → Amsterdam
Gerstungen → 24 km → Eisenach → 536 km → Den Haag
Op 23-02-1762 trouwt onze stamvader Johann Gottfried Gehlauff, musketier onder het Infanterie Regiment Prins Gotha, in Gerstungen met Elisabeth Fleischer, dochter van een ingezetene.
Zijn regiment maakte deel uit van een gecombineerde Frans-Pruisische troepenmacht die uitgespreid over het gebied van Gefilde (nabij Eisenach) tot Wartha (nabij Gerstungen) gelegerd was.
In de militaire archieven van Eisenach vinden we dit zinnetje uit 1801: "Der in Creuzburg des Diebstahls überführte Rekrut Hellmuth vom holländischen Regimant "Prinz Gotha". (Recon Hellmuth van het Hollandsche regiment "Prince Gotha" veroordeeld voor diefstal in Creuzburg.)
Vanaf 1744 was Prins Wilhelm van Gotha met een regiment in dienst van Nederland.
Het is niet duidelijk of het om dezelfde twee regimenten gaat.
Als het Infanterie Regiment Prins Gotha - zoals vermeld in het Eisenacher archief - een Nederlands regiment was, zou Johann Gottfried - net als Johan Philip - Nederlander moeten zijn geweest.
Het kan echter ook zijn dat de vermelding "Hollandsche regiment " in het archief betekent: "het regiment dat naar Holland is geweest".
Maar ook in dat geval zou hij Nederlands huursoldaat kunnen zijn geweest.
De mars van het Infanterie Regiment Prins Gotha
Johann's zoon Andreas zal later, bij zijn huwelijk in 1823, onder ede verklaren niet te weten wat de laatste woonplaats van zijn vader is of wanneer hij overleden is.
Johann en zijn vrouw Elisabeth krijgen twee zonen: Johan Georg Gelauff (Gelauffen) (± 1763) en Andreas (Andries) Gelaŭff (13-02-1766).
Hertrouwd met Tobias Mulder geeft Elisabeth op 16-05-1783 in Eisenach geboorte aan haar derde kind, Anna Christina Mulder.
Anna Christina's eerste echtgenoot, Johan Adam Knuppel, overlijdt 30-11-1800 in Amsterdam.
Gezien dit feit en datums m.b.t. haar twee zonen kan men veronderstellen dat Elisabeth toen al in Nederland woonde.
Het is echter niet duidelijk of zij net als haar zoons in Den Haag gewoond heeft (z.o.).
Elisabeth overlijdt op 27-09-1809 in Amsterdam.
Johan Georg trouwt met Johanna Christina Rau.
Datum en plaats zijn onbekend, maar Johanna is gedoopt in Den Haag.
De eerste vijf kinderen worden in Den Haag geboren, tussen 1795 en 1801.
Het zesde kind ziet het levenslicht in 1803 in Amsterdam.
Johan wordt echter al in 1801 aldaar failliet verklaard en overlijdt op 11-10-1815, ook in Amsterdam.
Andreas laat op 14-06-1796 een uittreksel van het geboorteregister in Gerstungen opmaken.
Hij kan deze zeer wel mogelijk vanuit Den Haag per post opgevraagd hebben.
Hij trouwt op 31-03-1799 in Den Haag.
Spekslager, was hij hofleverancier in februari 1819.
Hij hertrouwt op 12-11-1823 en overlijdt op 17-08-1824, nog steeds in Den Haag.
Al eindigen moeder en haar drie kinderen alle vier in Nederland, is het niet aangetoond dat zij de reis daarheen gezamenlijk ondernomen hebben.
Het feit dat zij naar Nederland gegaan zijn onderstreept wel het sterke vermoeden dat Johann Gottfried Nederlander was.
Gerstungen ← 206 km → Altenburg
Johann Christian Gehlauff, schoenmakersgezel, zoon van ingezetene, wordt ingeschreven in Altenburg op 25-01-1794.
Johann Ernst Gehlauf, bakkersgezel, wordt ingeschreven op 04-07-1822.
Bron: 
Bürgerbücher Stadt Altenburg 1700–1838.
Over deze twee personen is verder niets bekend.
Conclusies?
Johan Philip, geboren in Nassau-Dietz, zou qua leeftijd een zoon van musketier Johann Gottfried kunnen zijn.
Deze laatste zou in dat geval echter, vrijwel onmiddellijk na de geboorte van zijn zoon, moeder en kind in de steek gelaten moeten hebben en naar een ander leger zijn overgestapt.
Om niet te spreken van het feit dat Johan Philip naar Friesland vertrekt, waar zijn vader vandaan kwam.
De twee zonen van Johann Gottfried gaan echter naar Den Haag en Elisabeth overlijdt in Amsterdam.
In hun nageslacht vindt men geen verband met Friesland.
Johann Christian Gehlauff, in 1794 ingeschreven in Altenburg als zoon van een ingezetene, zou qua leeftijd een zoon van Johann Gottfried kunnen zijn.
Echter mag men aannemen dat Johann Gottfried vóor 1783 overleden is, Elisabeth is dan namelijk al getrouwd met Tobias Mulder.
Ook staan op de overlijdensregister bij Elisabeth slechts drie kinderen vermeld.
Kortom, verder zoeken is aan te bevelen alvorens te concluderen of zelfs te vermoeden.
Das bettelnde Soldatenweib
"Het bedelende soldatenwijf", kopergravure door Daniel Chodowiecki, 1764